Czym jest depresja kliniczna – co warto wiedzieć na jej temat?

Depresja kliniczna to bardzo ciężkie zaburzenie depresyjne, które pacjenci niestety wciąż mylą ze zwyczajnym obniżeniem nastroju. Pomimo tego że smutek stanowi jeden z objawów klinicznych depresji, to jednak do jej zdiagnozowania u osoby chorej musi wystąpić kilka innych objawów i oznak. Kliniczna depresja to bardzo ciężkie zaburzenie, w przypadku którego często występują choroby współistniejące. Z racji tego, że wśród pacjentów panuje wysoka śmiertelność, ustalenie jak najszybszej diagnozy i szybkie rozpoczęcie leczenia, są bardzo istotne.

Impresja kliniczna – co to?

Osoby zastanawiające się, czym jest depresja kliniczna, muszą wiedzieć, że stanowi ona bardzo poważną postać choroby psychicznej. Wpływa nie tylko na nastrój pacjenta, ale także sposób jego myślenia, odczuwania, rodzaj podejmowanych działań oraz sposób zarządzania życiem.

To, że u danej osoby występuje depresja kliniczna oznacza, że pojawiły się u niej objawy, które uniemożliwiają jej normalne funkcjonowanie w domu, pracy i społeczeństwie. Warto pamiętać także o tym, że w trakcie klinicznej depresji u pacjenta występują nie tylko zaburzone emocje, ale także różnego rodzaju fizyczne anomalie – takie jak choćby utrata apetytu i zaburzenia snu. Zbiór oznak i objawów występujących w depresji klinicznej mogą doprowadzić do braku równowagi chemicznej w mózgu – i to właśnie ten brak równowagi uznaje się za podstawową przyczynę schorzenia.

Jakie są objawy depresji klinicznej?

Za najbardziej uporczywy objaw depresji klinicznej uznaje się utrzymujący się przez dłuższy czas niski nastrój, poczucie obezwładniającej rozpaczy oraz wyjątkowo głęboki smutek. Poszczególne objawy depresji mogą przybierać różne stopnie nasilenia, od łagodnych, aż po bardzo ciężkie. Obejmują one: 

• utratę zainteresowania czynnościami, który zazwyczaj sprawiały choremu przyjemność, 
• ciągłe uczucie zmęczenia i obniżony poziom energii, 
• problemy ze snem, obejmujące zarówno bezsenność, jak i ciągły sen, 
• chroniczne uczucie przygnębienia i smutku, 
• utratę apetytu bądź też jedzenie zbyt dużo, 
• spowolnienie mowy lub ruchu, 
• utratę poczucia własnej wartości, 
• problemy z koncentracją, 
• problemy z podejmowaniem trafnych decyzji, 
• myśli samobójcze, 
• obsesję na punkcie śmierci.

Aby specjalista mógł postawić formalną diagnozę klinicznej depresji, objawy te u osoby chorej muszą trwać przez okres co najmniej dwóch tygodni. Nie mogą być spowodowane innymi chorobami, a także nadużywaniem różnego rodzaju substancji. Warto pamiętać o tym, że istnieją choroby fizyczne, w których pojawiają się objawy takie, jak w przypadku depresji klinicznej. Są to między innymi guzy mózgu, niedobory witamin, bądź też problemy z tarczycą.

W jaki sposób diagnozuje się depresję kliniczną?

Niestety, w przypadku depresji klinicznej wciąż duża część chorych trafia do lekarza zbyt późno. Rozpoznanie klinicznej depresji rozpoczyna się w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który przeprowadza badanie fizykalne, a także testy laboratoryjne mogące wykluczyć inne schorzenia fizyczne. 

Po postawieniu diagnozy, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej kieruje chorego do gabinetu psychiatry, aby ten dokonał oceny pod kątem psychicznym. Ocena ta obejmuje: 

• określenie historii rodziny – bardzo ważne jest, czy w najbliższej rodzinie chorego występowała lub występuje choroba psychiczna, 
• ocenę diagnostyczną – polega na porównaniu objawów występujących u osoby chorej do obecnie stosowanych narzędzi oceny psychiatrycznej, 
• ocenę psychiatryczną – jest to ocena myśli, uczuć, zachowań oraz obecnych objawów osoby chorej. Zdarza się, że psychiatra prosi pacjenta o udzielenie odpowiedzi na niektóre zagadnienia w pisemnej formie.

Depresja kliniczna – przyczyny

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że depresja kliniczna to choroba, która może dotknąć praktycznie każdego. Dokładna przyczyna jej rozwoju jest nieznana. Jednak istnieją czynniki, które silnie są z nią związane: 

• czynniki biochemiczne – wyniki badań wskazują, że określone substancje chemiczne występujące w ludzkim ludzku mogą odgrywać ważną rolę w objawach depresji, 
• czynniki genetyczne – osoby, których najbliżsi członkowie rodziny cierpieli bądź cierpią na depresję, mają nawet trzykrotnie większe prawdopodobieństwo zachorowania na tę chorobę, 
• czynniki środowiskowe – zwiększają prawdopodobieństwo występowania depresji. Są to między innymi: narażenie na przemoc, ubóstwo, zaniedbanie, znęcanie się, zwłaszcza w okresie dzieciństwa. 

Nigdy nie da się przewidzieć, że konkretny pacjent zapadnie na depresję. Jednak prawdopodobieństwo jej zdiagnozowania zwiększają czynniki ryzyka, takie jak: 

• problemy z nadużywaniem różnego rodzaju substancji i alkoholu, 
• znaczące zmiany w życiu, 
• życie w wysokim stresie, 
• trauma – zarówno obecna, jak i z przeszłości, 
• schorzenia – takie jak guz mózgu, 
• przyjmowanie niektórych leków, 
• pewne cechy osobowości – niska samoocena bądź też skrajny pesymizm, 
• epizody depresyjne w przeszłości.

Leczenie depresji klinicznej – jak wygląda?

Dobra wiadomość dla pacjentów jest taka, że depresja kliniczna należy do najbardziej uleczalnych zaburzeń zdrowia psychicznego. Nawet 95% chorych osób pozytywnie reaguje na wdrożone leczenie. Aby zapewnić najlepsze rezultaty, łączy się ze sobą różne sposoby leczenia. Są to między innymi: 

• farmakoterapia – kiedy chemia w mózgu stoi za rozwojem depresji, u osoby chorej stosuje się tak zwane leki przeciwdepresyjne. Ich wadą jest to, że działają zazwyczaj dopiero po kilku tygodniach – po tym czasie uaktywnia się ich działanie terapeutyczne, a objawy depresji ulegają zmniejszeniu. Osoby, które zaczęły już przyjmować leki przeciwdepresyjne, a po paru tygodniach wciąż nie zauważają poprawy objawów, mogą skonsultować się z psychiatrą w celu dostosowania dawki, zmiany recepty bądź też rozpoczęcia przyjmowania innego leku,
• psychoterapia – uznawana jest za bardzo skuteczny sposób leczenia łagodnej depresji. Z kolei u osób, u których rozwinęła się depresja umiarkowana bądź też ciężka, najlepszym rozwiązaniem jest połączenie leków przeciwdepresyjnych z psychoterapią. W leczeniu depresji najlepiej sprawdza się nurt psychologii zwany terapią poznawczo-behawioralną.

Zdjęcie: materiał Klienta.