Śliwki, jabłka, gruszki, porzeczki, borówki… zapewne nawet nie podejrzewasz, jak wiele rzeczy jest hodowane tuż za rogiem, w ogrodach i sadach Polski. Podejrzewamy też, że nie wiedziałeś, że – zamiast zdawać się na handlarzy na rynku i markety – możesz skontaktować się z hodowcą i sam zebrać wybrane owoce. Czym są samozbiory, jak się na nie zapisać i co przygotować? Zapraszamy do lektury!
Samozbiór to, najprościej rzecz ujmując, usługa, w której konsument zbiera kupowany przez siebie produkt bezpośrednio z drzewa bądź krzewu hodowcy, maksymalnie skracając drogę żywności – dosłownie z pola do stołu. W Polsce od 2017 roku działa portal MyZbieramy.pl, który pozwala na umieszczenie ogłoszenia przez rolników i ułatwienie dotarcia do większej grupy zainteresowanych osób, ale – co ważne – samozbiory nie zaczęły sie wraz z powstaniem portalu.
Wcześniejszym zjawiskiem są ogłoszenia na grupach facebookowych, a także domenach typu olx, gumtree itp., gdzie osoby prywatne wystawiały ogłoszenia, w których zbierały grupy chętnych do pracy przy zbiorach w zamian za zapłatę „w naturze”. Pomoc przy zbiorach i dzielenie się zapasami z pracownikami ma długą tradycję szczególnie w mniejszych miejscowościach i wioskach, gdzie gospodarze „pocztą pantoflową” przekazywali sobie informacje o przygotowaniach do zbiorów, potrzebie dodatkowej siły roboczej czy robotnikach, których warto było zatrudniać z przysłowiowy worek cebuli. Ogłoszenia internetowe jedynie rozszerzyły zasięg tego polskiego zjawiska.
Ponieważ MyZbieramy stworzyło sieć znajomych rolników i hodowców obejmującą całą Polskę, warto zainteresować się ogłoszeniami umieszczanymi na portalu. Jeśli już znajdziesz interesujące Cię polony, nadszedł czas na wczytanie się w szczegóły. Każde ogłoszenie zawiera informację, gdzie znajduje się sad czy plantacja, cenę (zazwyczaj za kilogram zbiorów) oraz daty zbiorów. Jeśli potwierdzisz, że wszystkie informacje są zgodne z Twoimi oczekiwaniami i możliwościami, możesz przystąpić do umawiania wizyty – nie wszyscy ogłoszeniodawcy tego wymagają (taka informacja pojawi się w ogłoszeniu), ale zasięgniecie informacji przed przyjazdem pozwoli Ci uniknąć rozczarowania, jeśli np. samozbiór zostanie przesunięty ze względu na złe warunki pogodowe. Podczas rozmowy możesz dopytać też o informacje dotyczące plonów czy np. wskazówki dojazdu. I już! Jesteś umówiony na samozbiór!
Przede wszystkim załóż wygodną odzież, której nie będzie Ci żal ubrudzić – to szczególnie ważne w przypadku zbioru owoców jagodowych, których sok jest trudny do wywabienia z materiału. Sprawdź dojazd do sadu bądź ogrodu i dzień wcześniej zaplanuj trasę oraz czas, jakiego będziesz potrzebować na dotarcie na miejsce.
Następnie sprawdź jeszcze raz szczegóły ogłoszenia i przygotuj wspomniane w nim przedmioty – najczęściej będą to pojemniki na twoje zdobycze, a także pieniądze do zapłaty za nie – gotówka w drobnych nominałach zawsze jest bezpieczną opcją, ale w zależności od możliwości ogłoszeniodawcy w niektórych przypadkach możesz płacić też kartą. Niektórzy gospodarze udostępniają również miejsce na odpoczynek i spożycie posiłku – w takim wypadku warto zabrać ze sobą prowiant – praca przy zbieraniu potrafi wywołać głód!
Co ważne, przy doborze odzieży zwróć uwagę, aby była ona warstwowa – na początku pracy może być chłodno, ale w miarę postępów zbierania możesz zechcieć zdjąć wierzchnie warstwy. Zadbaj także o buty – grunt w ogrodach i sadach jest nierówny, więc naprawdę warto wziąć sprawdzoną parę butów sportowych, które trzymają kostkę. Ostatnią rzeczą, którą chcesz zebrać podczas samozbiorów, jest kontuzja!
I to najważniejsze elementy przygotowania się do samozbiorów – możemy jedynie dodać jeszcze propozycję, aby zaprosić również znajomych. To więcej rąk do pracy, a spędzenie czasu na świeżym powietrzu z ludźmi, których lubimy, to obietnica dobrej zabawy!
