Efekt jojo jest znany tym osobom, które stosowały wszelkiego rodzaju wyczerpujące diety oferujące natychmiastowe rezultaty. Nazwa jojo pochodzi od słynnej małej zabawki, która po puszczeniu odwija się na sznurku, by na końcu odbić się i wrócić do dłoni. Jak to się ma do odchudzania? Otóż po diecie „cud” wielu osobom udaje się uzyskać wymarzony efekt, jednak później zaczynają jeść tak, jak wcześniej, przez co ich waga wraca do pierwotnego stanu lub nawet jest większa.
Jednak poważnym problemem jest przede wszystkim to, że tracąc na wadze, tracisz nie tylko tłuszcz, ale i mięśnie. Jak uniknąć efektu jojo? Przeczytaj ten artykuł, aby dowiedzieć się więcej.
Ciało w trakcie diety wykorzystuje przede wszystkim mięśnie, aby zapewnić sobie energię. Wraz ze spadkiem mięśni metabolizm zwalnia. Waga nie pokaże Ci, że stracone kilogramy to także mięśnie, przez co tracisz znacznie mniej tłuszczu, niż myślisz. Po czasie waga zaczyna spadać o wiele wolniej i jest to moment, w którym wiele osób traci motywację i zaczyna się objadać. Ciało obawiając się, że „czasy głodu” nadejdą znowu, zaczyna gromadzić tłuszcz. Biorąc pod uwagę fakt, że metabolizm zwolnił, tłuszcz staje się jeszcze bardziej widoczny.
Co się stanie, jeśli ponownie zdecydujesz się na kolejną dietę cud? Wszystko się powtórzy, a cały proces zatoczy koło, i dodatkowo przy każdej kolejnej diecie coraz trudniej będzie stracić nadmiar tłuszczu. Oprócz zewnętrznych zmian dochodzą też negatywne reakcje psychoemocjonalne, ponieważ ostatecznie znowu musisz zmagać się z dodatkowymi kilogramami.
Co zatem robić? Musisz zdać sobie sprawę, że krótkoterminowe diety nie działają. Jeśli chcesz schudnąć na zawsze, musisz zmienić styl życia, sposób myślenia, nawyki żywieniowe i wdrożyć aktywność fizyczną. Wszystkie inne metody odciągną Cię tylko od celu!
Warto zrozumieć, że organizm ludzki przez całą historię swojego istnienia gromadził dodatkowe kilogramy na „głodne dni”, ponieważ naprawdę takie były. Tłuszcz jest przechowywany w rezerwie, aby czerpać z niego energię, gdy nie ma wystarczającej ilości wysokokalorycznego pożywienia, a przy silnych mrozach – aby ogrzać organizm. Przy jakimkolwiek nadmiarze kalorii w diecie, tłuszcz zaczyna się odkładać.
Chcąc schudnąć, wiele osób stosuje sztywną dietę, która obniża dzienne spożycie kalorii o ponad 30%. Takie działanie zawsze jest obciążeniem dla organizmu, który zaczyna postrzegać etap diety jako „głodne dni”. Tracisz na wadze, ale taka dieta nie może trwać cały czas. Prędzej czy później dieta się kończy, a Ty szczęśliwie wrócisz do poprzednich nawyków. Organizm natychmiast rozpoznaje wzrost kaloryczności i zaczyna odkładać złogi tłuszczu – tak na wszelki wypadek.
To nic innego jak przyrost masy ciała po powrocie do dawnych nawyków żywieniowych. Nie da się go uniknąć, jeśli stosujesz rygorystyczne diety cud. To właśnie post i zmniejszenie spożycia kalorii o ponad 25% prowadzi do stresu dla organizmu i późniejszego przyrostu masy ciała.
Przyczyną efektu jojo może być również niewłaściwa dieta (np. pomijasz śniadania, jesz kanapki w ciągu dnia i podjadasz po obiedzie), brak składników odżywczych oraz witamin i minerałów, brak aktywności fizycznej. W takim wypadku prawdopodobnie też nie będziesz chciał być aktywny fizycznie, bo po prostu nie będziesz miał do tego wystarczającej siły lub energii.
Efekt jojo negatywnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne. Lata badań w dziedzinie odchudzania wykazały, że takie ciągłe zmiany wagi mogą powodować wysokie ciśnienie, a także zwiększają ryzyko chorób serca i udaru.
Istnieją również badania, które wykazały, że z każdym nowym cyklem organizm gromadzi więcej tłuszczu. Osoby, które odczuły efekt jojo, tracą pewność siebie, gdy przybierają na wadze i nadal przestrzegają ścisłej diety. Na diecie czują się zmęczeni, a nawet przygnębieni, ponieważ z powodu diety brakuje im siły.
Efekt jojo jest możliwy do uniknięcia i nie jest to tak trudne, jak się wydaje. Nie musisz trzymać w tym celu sztywnej diety przez całe życie, wystarczy, że całkowicie przebudujesz swoją dotychczasową dietę. Proces odchudzania – prawidłowy, kompetentny i bezpieczny, a nawet przyjemny, nie jest procesem szybkim. Cuda w postaci minus 5 kg tygodniowo, po prostu się nie zdarzają.
Aby prawidłowo schudnąć, musisz jeść zdrowo, spożywać białka, tłuszcze (nie unikaj ich, tłuszcze są ważne!) i węglowodany, a także witaminy i minerały niezbędne dla organizmu. Ważne jest, aby unikać żywności, która jest nie tylko bezużyteczna, ale także szkodliwa. Musisz także dokładnie obliczyć kalorie wszystkiego, co jesz. Tylko w ten sposób, po obniżeniu normy o nie więcej niż 20-25%, możesz powoli i stopniowo chudnąć, i ostatecznie waga nie wróci do Ciebie podwojona!
Takie podejście jest ważne przede wszystkim dlatego, że organizm nie będzie znajdował się w stanie stresu, po prostu nie uzna lekkiego spadku spożycia kalorii za głodówkę. Ciało dostosuje się do zmian i stopniowo zaczyna zużywać ten sam zgromadzony tłuszcz na energię, ale powoli i stopniowo. Nie ignoruj też sportu – aktywność fizyczna pomoże Ci spalić dodatkowe kalorie, a Twoje ciało nabierze formy.
Aby nie dopuścić do wystąpienia efektu jojo, należy chudnąć nie więcej niż 1-2 kilogramy miesięcznie. Mocne ograniczenie ilości spożywanych kalorii wywołuje stres w organizmie i sprawia, że wchodzi on w tryb przetrwania. Taki sygnał automatycznie spowalnia metabolizm i dostosowuje go do mało kalorycznych posiłków. A kiedy po diecie znów zaczniesz jeść jak poprzednio, powolny metabolizm nie jest w stanie szybko przetworzyć większych i bardziej satysfakcjonujących porcji. Rezultatem jest szybki powrót utraconych kilogramów.
Fot. Bill Oxford/Unsplash
